شێخەڵڵای هەولێر كييه‌؟

شێخەڵڵای هەولێر كييه‌؟
2019-10-19T21:02:05+00:00

شه‌فه‌ق نيوز/ شێخه‌ڵڵا ناو بازاڕيگ مه‌ردمى هه‌ولێره‌، كه‌فته‌سه‌ ناوڕاس شاره‌گه‌، ئمجا بنه‌چه‌ك ناوه‌گه‌ى ئه‌چێده‌و ئه‌را مه‌زاريگ ك قاپيه‌گه‌ێ رويه‌و كويچه‌ى حه‌ريق خانه‌قا و (باغ شار) جاران هه‌ڵكه‌فتگه‌.

 

وشه‌گه‌ له‌(عه‌بدوڵڵا)ه‌وه‌ سه‌رچه‌وه‌ گرتگه‌، خوه‌ى شێخ عه‌بدوڵڵا بويه‌، كورده‌يل فره‌يگ ناوچه‌ى كوردستان هه‌ناى ك پيشناويگ ئه‌كه‌فێد وه‌ل ناو (عه‌بدوڵڵا)ه‌وه‌، ئه‌وه‌ هه‌رچوار پيت (ع، ه، ب، د) قويته‌و ئه‌يه‌ن و نايه‌رنه‌ى بان زووان. ئه‌را نموونه‌:(شێخ عه‌بدوڵڵا ئه‌كه‌ن شێخوڵڵا. كاك عه‌بدوڵڵا ئه‌كه‌ن كاكه‌وڵڵا)، وه‌لێ له‌ى ناوه‌ دياره‌ هه‌ولێريه‌يل پيت(واو)يش قرتاننه‌و له‌جياى(شێخه‌وڵڵا) وه‌ (شێخه‌ڵڵا)ناوى بردنه‌و دوياجاريش هه‌ر ئه‌و ئه‌و شيوه‌ په‌سه‌ن وه‌پى بويه‌و بازاڕه‌گه‌يش وه‌ ناويه‌و نرياگه‌. ك يه‌يش بنه‌و بنه‌چه‌ك ناوه‌گه‌يه‌و هويچ هه‌وه‌جه‌يگ وه‌ ناو خودا و هويچ په‌يوه‌ندييگ وه‌ كوفر و بيڕيزييه‌و نيه‌، جوور ئه‌وه‌گ كه‌سه‌يليگ بانگه‌شه‌ى ئه‌وه‌ ئه‌كه‌ن ك ووتن ئى ناوه‌ شركه‌و ئويشن: وشه‌ى شێخه‌ڵڵا كوفره‌، چوينكه‌ ئه‌ڵڵا شێخ نيه‌و نادێد وه‌ ئه‌ڵڵا بوشيه‌ێد شێخ.

 

شێخ  (عه‌بدوڵڵا قوتب ئه‌لمه‌دار ئه‌لقادرى) سۆفيیگ زاهید و زانايگ ناودار ئايينى بويه‌، یەکيگ له‌و كه‌سه‌يل سه‌ره‌تاييه‌ بويه‌ ک (تەریقەت قادری) لەى شارە بڵاو كردسه‌و. هەر لە شار هەولێريش لەدایگ بويە، وه‌لێ مێژوو لەدایگبوينی لە هویچ سەرچه‌وه‌يگ میژوویی باوەڕوه‌پيکرياێ نه‌نويسرياگه‌, چشتيگيش له‌باره‌ى ماڵ ومناڵ و خانه‌واده‌گه‌ێ له‌وه‌رده‌س نيه‌، ئه‌مما رێككه‌فت مردنى ئاشكراس، وه‌لێ وه‌گووره‌ى راى جياواز شيه‌وكه‌ره‌يل. ئمجا (زبێر بیلال ئیسماعیل) مێژوونويس لە کتاوه نرخدارەگەی (شیخی چۆلی) ئوشێد: شێخ عه‌بدوڵڵا كە وە شێخەڵڵا ناودار بويه‌ زانایيگ سووفى بويه‌ و لە لای مه‌ردم هەولێر وە شێخەڵڵای قوتبوئەلمەدار ناسرياگە و ساڵ 999 ك/1590-1591ز كووچ ئاخرين كردگه‌و مەرقەدەگەی مەزارگەيگ ناوداره‌ لە هەولێرو لە شانيشيه‌و مزگفتيگ هه‌س وه‌ناوى.

وه‌لێ (د. عەبدوڵڵا حەداد) هەولێری، لە کتاو (گەشتێک لە قەڵای هەولێرەوە بۆ سۆربۆنی فەرەنسا) لەبان مێژوو مردن شێخەڵڵاوە، ئه‌ڕاى چوينيگ تر ديرێدو باوه‌ڕێ ئه‌وه‌سه‌ له‌ساڵ 1831 زايينى مردگه‌.

هه‌ڵبه‌ته‌ ناو ئى بازاڕيشه‌ له‌ چه‌نه‌ها تێكست شعرى و له‌ناو باوه‌ته‌يل ئه‌ده‌بى ئاماژه‌ وه‌پى كرياگه‌و له‌ فۆلكلۆريش ناوى هاورياگه‌.

چۆلی فایەق

Shafaq Live
Shafaq Live